قرآن درمانی و تاثیر سحرانگیز آن
قرآن، نسخه ای است كه حقیقت آن اقیانوسی بیكران و رسیدن به اعماق آن جز برای راسخون در علم و ائمه هدی (ع) میسر نیست. تاثیر شگرف این نعمت الهی در درمان دردها تا جایی است كه برخی از كشورها برای درمان بیماریهای روانی به آن روی آورده اند. مقاله حاضر كنكاشی است پیرامون تاثیر قرآن در درمان انواع بیماریها كه با هم آن را از نظر می گذرانیم.
سالها دل طلب جام جم از ما می كرد
آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می كرد
از ابتدای آفرینش، بشر در پی سایبانی برای رسیدن به آرامش می گردد. برای آدمی، كنجی كه در آن آرامش سیطره یافته باشد از سیطره بر عالم ناآرام خوشایندتر است. او همواره به دارویی برای شفای دردها و آلام روحی خویش محتاج است. این میل در زمانهای مختلف به طرق گوناگون مورد توجه قرار گرفته است، بگونه ای كه خاستگاه بسیاری از جریاناتی كه روان آدمی را مورد هدف قرار داده اند، وجود همین كشش باطنی در وی بوده است. جریاناتی كه گاه راه به ملكوت وجودی انسان دارند و عزت و آرامش حقیقی را برایش به ارمغان می آورند و گاه او را به حضیض حیرانی و ذلت می كشانند و بن بستهایی بی بازگشت را ثمره تلاشهای نامیمونش می نمایند.
بی تردید در میان خیل كثیر جریانات معنوی ای كه ادعای انحصار ویژه شاهراه سعادت و آرامش را برای خود دارند آنهایی موثق ترند كه از عقبه و پیشینه روشنتر و مطمئن تری برخوردار بوده و پدیدآورندگانش، خود در منتهای آرامش و عزت باشند؛ بگونه ای كه هیچ عامل داخلی و خارجی ای نتواند موجب به وجود آمدن ذره ای ناآرامی، دشواری و ذلت در وجود آنها شود. كه این امر یعنی رسیدن به اوج آرامش، عزت و سعادت درجهان پیچیده و پر اسراری كه آگاهی از لایه های پیدا و پنهانش جز برای وجودی كه احاطه كامل بر تمامی ابعاد آن داشته باشد میسر نیست. همان وجودی كه تغییر در ذات و صفاتش محال بوده و از تمامی ابعاد مادی و معنوی دیروز، امروز و فردای موجودات آگاهی داشته و بر آنها مسلط و محیط است.
آری، از آنجا كه هر سازنده ای خود بیش از هر فرد دیگری به مختصات، ویژگی ها و نیازهای آنچه ساخته است آگاه است لذا یقیناً برنامه، نسخه و دستورالعمل هایی را هم كه به آفریده خویش تجویز و پیشنهاد می كند از تمامی نسخه های دیگر مفیدتر و موثرتر است. یگانه آفریدگار عالم و آدم، از آنجا كه از آفرینش خود هدفی والارا دنبال می كند لذا به جهت هرچه بهتر و كاملتر رسیدن به آن هدف عالی، مجموعه برنامه هایی را از طریق برگزیدگان و پیامبران خویش بر آفریده هایش عرضه كرده و نسخه نهایی و كمال یافته آنرا به عنوان آخرین كتاب انسان ساز و الهی به همراه آخرین رسول خویش حضرت محمد مصطفی (ص) به تمامی بشریت ارزانی داشته است تا با تاسی و پیروی از آن به نهایت كمال یافتگی، عزت و آرامش دست یابند.
قرآن، دوای دردها
قرآن، نسخه ای كه حقیقت آن، اقیانوسی است بیكران كه رسیدن به اعماقش جز برای ائمه هدی علیهم السلام میسر نیست و غیر از معصومین كسی را توان دست یابی به كنه و ذات این كتاب آسمانی و آیاتش نمی باشد.
آنچنان شفا و آرامشی در نهاد این تحفه آسمانی نهفته است كه آفریننده اش خود درباره آن چنین می گوید:
«و ما آنچه از قرآن فرستادیم، شفاء و رحمت برای اهل ایمان است» (الاسراء 82)
قرآن برای مراتب تكامل بشر روشهای خاصی دارد. آنان كه بر سر سفره علم و هدایت ائمه معصومین علیهم السلام، این حاملان قرآن قرار می گیرند می توانند این روشهای خاص قرآن را در زندگی خود پیاده كنند و روح و روان و جسم و جان خود را با قرآن سیراب نمایند.
امیرالمومنین (ع) می فرمایند: «درمان تمام دردها در قرآن وجود دارد، قسم به آن كسی كه پیامبر را برانگیخت و خاندانش را گرامی داشت درمان سوختن، غرق شدن، دزد، گریختن حیوانی از صاحبش، یا گمشده ای ، یابنده فراری، همه و همه درمانش در قرآن است، از آن بپرسید تا از قرآن جواب دهم.»
همچنین پیامبر (ص) فرمودند: هر كس درمانش را از قرآن كریم نگیرد خداوند او را شفا نمی دهد. و فرمودند كه هر كس با اعتقاد كامل، سوره حمد را بر مرده بخواند هر آینده زنده خواهد شد.
امام باقر علیه السلام نیز می فرمایند: فی القرآن شفاء من كل داء (درمان هر دردی در قرآن كریم وجود دارد.)
تاثیر معجزه آسای صوت قرآن
اگر چه از نزول این كتاب هدایت و انسان ساز و داروی آرامبخش آسمانی، بیش از هزار و چهارصد سال می گذرد اما آدمی همچنان به ابعاد گسترده و اعجاز تاثیرگذاری آن در مسائل مختلف پی نبرده و هر از گاهی به كشفیاتی در یكی از عرصه های علمی و... به وسیله قرآن دست می یابد. شاید بتوان گفت پی بردن به خاصیت آرامبخشی و درمان گری در زمینه های گوناگون، یكی از مهمترین كشف های كسانی است كه شاید حتی به این كتاب آسمانی باور دینی نداشته باشند.
تاثیر شگرف این نعمت الهی در درمان دردها تا جایی است كه برخی از كشورها و مجامع دنیا برای درمان بیماری های روحی و جسمی بیماران به دعا و قرآن روی آورده اند. بگونه ای كه هم اینك به لحاظ علمی نیز ثابت شده است كه شنیدن صوت قرآن كریم، می تواند تنش های روانی را در انسان كاهش دهد.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته در آمریكا ثابت شده است، گوش كردن به صوت ترتیل قرآن كریم، تغییرات فیزیولوژیكی در سیستم عصبی انسان ایجاد می كند و تنش های شدید روحی را كاهش می دهد.
تاثیر آرام بخش شنیدن قرآن كریم در افراد عصبی و پرتنش به حدی است كه 97 درصد این مشكلات كاهش می -یابد. جالب تر آنكه این نتایج مثبت در حالی به دست آمده است كه بسیاری از این افراد حتی با زبان عربی آشنا نبوده و متوجه مفهوم آیات نمی شدند.
در همین راستا، پایگاه اینترنتی «میدل ایست آن لاین» هم گزارش داد، كسانی كه تسلط به زبان عربی ندارند نیز با شنیدن آیات قرآن به آرامش می رسند و این به علت تاثیر فیزیولوژیكی آن بر سیستم عصبی آنهاست.
همچنین در یك تحقیق صورت گرفته درباره اثر صوتها بر روی موجودات، معلوم شده است كه اصوات، تاثیر مستقیمی بر سلولها و بافتها دارند،بنحوی كه در میزان زیبایی شكل آنها نقش آفرینی می نمایند. بطور مثال نتایج حاصل از قرارگرفتن مولكولهای آب در برابر آهنگهای پاپ و كلاسیك و همچنین صوت قرآن، نشان داد كه آن دسته از مولكولهایی كه در برابر صوت قرآن قرار داشتند از شكل و چینش زیباتری برخوردار شده اند. حال این سوال مطرح می شود: در حالی كه حدود هفتاد درصد حجم بدن آدمی از آب تشكیل شده است، تاثیر صوت قرآن بر میزان زیبایی و نحوه شكل گیری آن تا چه اندازه خواهد بود؟
مفهوم قرآن درمانی
قرآن درمانی عبارتست از كاربرد قرآن در تامین، حفظ و بهبود سلامت جسمانی و روانی؛ در واقع قرآن درمانی كاربرد منظم قرآن است به طوری كه «قرآن درمانگر» مستقیما در یك محیط درمانی با استفاده از قرآن- صوت، مفاهیم و...، آن- تغییرات، مدنظر را در عواطف و رفتار و... «درمانجو» ایجاد می كند.
بطور خلاصه در قرآن درمانی با استفاده از قرآن به افرادی كه دارای مشكلات گوناگون هستند به منظور دستیابی به بهداشت روانی و جسمی، كمك می شود.
قرآن درمانی در درمان افرادی كه ناتوانی های مختلفی از جمله عقب ماندگی ذهنی، تاخیریافتگی رشدی، معلولیت جسمی، بیماری روانی، ناآرامی های روحی و... دارند به طور معجزه آسایی موثر است.
«قرآن درمانگر»، اهداف و مقاصد را براساس نیازهای خاص «درمانجو» دنبال می كند. شیوه های مختلفی برای پیشبرد این اهداف وجود دارد. برای مثال، خواندن قرآن با شیوه قرائت مجلسی می تواند به افراد مبتلابه بیماری آلزایمر كمك كند تا حافظه درازمدتشان را به كار اندازند؛ همچنین همخوانی قرآن با همسالان یا درمانگر می تواند مهارتهای میان فردی را افزایش دهد و كاركردهای اجتماعی را بهبود بخشد. از همه مهمتر اینكه افراد احساساتشان را در روشی مطمئن و آرامش بخش بوسیله قرائت، گوش كردن، درك مفاهیم و... قرآن بیان می كند و از تاثیرات شگرف آن بهره مند می شوند.
البته قرآن درمانی فقط در خدمت افرادی كه دارای انواع مختلف ناتوانی ها هستند به كار برده نمی شود، بلكه درشرایط مختلف پزشكی نیز سودمند است؛ از جمله كاهش فشار روانی یا درد، زایمان، توانبخشی بیماران سكته ای و مبتلایان به بیماری پایانه (بیماری هایی كه علاج ناپذیرند و مرگبار هستند مانند ایدز و...) البته مسئله عمده ای كه در اینجا برای درمانگر مطرح است كاهش درد و تحمل آن در شیوه درمان و یا كمك به بیمار برای دستیابی به كاركردهای بهینه است.
قرآن درمانی در حال رشد فزاینده ای در كشورهای مختلف جهان و بویژه درسالهای اخیر است و همواره بر این امر تاكید گردیده است كه اساساً قرآن در درمان اشخاص مبتلابه وضعیت های مختلف پزشكی كارایی بسیاری دارد.
چیستی قرآن درمانی
برخی معتقدند كه امراض، نتیجه عدم هارمونی در وجود فرد است و قرآن با قدرت معجزه آسای خود می تواند با برگرداندن هارمونی و نظم در بدن و روح، سلامتی را برای فرد مورد نظر به ارمغان آورد.
پژوهشهای انجام شده نشان می دهد كه غده تالاموس به عنوان مهمترین غده در مغز انسان، محركهای صوتی را به وسیله سیستم های عصبی دریافت و در كنار حافظه و تخیل به آنها پاسخ می دهد. غده هیپوفیز نیز كه از غده تالاموس فرمان دریافت می كند به محركهای صوتی پاسخ می دهد و موجب بروز ترشحاتی می شود كه نتیجه آن آزادسازی ماده آرام بخشی به نام آندروفین خواهدبود. با توجه به اینكه مهمترین اثر ماده مزبور، تسكین درد در انسان است به سادگی می توان به ارزش قرآن درمانی پی برد كه عملاموجبات آزادسازی ماده آندروفین را فراهم می سازد.همان ماده ای كه علاوه بر تسكین درد باعث انبساط و شادی در انسان می شود.
صوت انسان می تواند به میزان قابل توجهی در تسكین و تقلیل وضعیت بحرانی بیمارانی كه در بخش آی سی یو بستری شده اند نیز تاثیر داشته باشد. زیرا ثابت شده است كه سیستم اعصاب انسان به محركهای صوتی با فراز و فرودهای منظم، پاسخ مثبت می دهد. قرآن درمانی یك فرآیند فعال است. درقرآن درمانی، انتظار می رود كه قرآن ما را دربرگرفته و در تمام وجودمان جریان پیدا كند.
نكته حائزاهمیت در قرآن درمانی تمركز و اندیشه در مورد آن چیزی است كه «قرآن درمانگر» براساس مفاهیم قرآنی، درمانجو را به آن متوجه می سازد. باید درنظر داشت كه «انرژی مثبت در پی اندیشه مثبت می آید» و هرجا فكر و تمركز باشد انرژی هم وجود دارد. برای بهتر گوش دادن به قرآن دو مطلب را باید به خاطرسپرد:
1-صدای قرآن در حدی باشد كه شما با آن راحت هستید.
2-خودتان را تسلیم قرآن كنید.
كاربردهای قرآن درمانی
پیش از هرگونه اقدامی در راستای زمان، می بایست به تهیه برنامه ای مشخص برای درمانجو پرداخت و دربرنامه ریزی برای افراد مختلف باید به چهار مرحله كلی توجه داشت:
1- تعریف مشكل درمانجو یا زمینه نیاز وی
2- فراهم كردن هدفی برای درمانجو كه به رفع مشكل یا نیاز او كمك كند
3- برنامه ریزی مناسب فعالیتهای قرآنی
4- تكمیل روش ها و فعالیتها و ارزشیابی واكنش های درمانجو
مشاهدات و تجربیات فراوان، نشان داده است كه كاربرد قرآن در درمان انواع ناتوانی ها موثر است.
بطور مثال برای افراد عقب مانده می توان آیات مربوط به رفتارهای اجتماعی و... را نوشت و با كمك به حفظ كردن آنها، ایشان را در یاد گرفتن آن رفتارها و اعمال یاری كرد. در واقع در این روش با تطابق دادن اعمال فرد با آیات، به هرچه بهتر ملكه شدن رفتارهای صحیح در وی كمك می شود.
همچنین افرادی كه در ارتباط كلامی مشكل دارند با قرائت قرآن در دستگاهها و به شیوه های مخصوص می توانند در شمرده تلفظ كردن اصوات، گفتار مورد نیاز و مهارت در تشخیص لغات، رشد و تمرین كنند. نوای آهنگین و موزون قرائت قرآن نیز می تواند تقویت جریان تكلم را در اختلالات گفتاری مانند لكنت زبان آسان سازد.
از قرآن برای اشخاص زبان پریش به عنوان روشی برای برقراری رابطه كلامی می توان استفاده كرد. در این روش جملات كوتاه و آیاتی منتخب در نمونه های ساده آهنگین، به شیوه قرائت خوانده می شود. به موازاتی كه بیماران عبارات و جملات را یاد گرفتند، دستگاهها و آهنگهای قرائت كمرنگتر می شوند، این روش بر پایه این نظریه قرار گرفته كه وقتی نیم كره سمت چپ، آسیب می بیند می توان به وسیله اغراق در قرائت (دستگاه و آهنگ، با تاكید بیان كردن و استفاده از جملات و آیات آهنگین) با كمك نیم كره راست مغز، تكلم را كمك، تحریك و تسهیل كرد.
قرآن درمانی در درمان معلولیتهای ارتوپدی نیز مؤثر است. از قرآن می توان در چند منظور درمانی برای معلولین ارتوپدی استفاده كرد:
1- كاهش حواس پرتی
2- رهایی از تنش ها و حساسیت های شدید
3- افزایش احساس ارزش شخصی
و...
از جمله منافع یادگیری قرائت قرآن و همچنین گوش دادن به آن برای معلولین، احساس آرامش و رضایت است. قرائت قرآن همچنین باعث افزایش احساس ارزش شخصی در معلول و فرد ناتوان شده و اگر به صورت گروهی باشد، رشد اجتماعی شان نیز تقویت خواهد شد.
تاثیر قرآن درمانی را در درمان سالمندان نیز می توان مشاهده كرد. سالمندی معمولابا درجاتی از زوال كاركرد جسمی و ذهنی همراه است كه این درجات در افراد مختلف متفاوت است. بیشتر افراد مسن خصوصاً آنهایی كه در خانه های سالمندان زندگی می كنند، علائمی از اختلالات فكری و بدنی دارند. بسیاری از سالمندان از مشكلات پزشكی ای همچون بیماری های قلبی، دیابت، سرطان و یا فشار خون رنج می برند. به علاوه عده ای نیز به دلایل عاطفی دچار افسردگی و تنهایی می شوند.
قرآن درمانی می تواند در زمینه تقویت كاركرد جسمی و روحی این افراد مؤثر واقع شود و با افزایش اعتماد به نفس در ایشان، انرژی مثبت را تقویت كرده و موجب آرامش روان و انبساط روح در اینگونه افراد شود.
ناب ترین منبع آرامش
... و اما قرآن، نابترین منبع آرامش و زلالترین چشمه آفرینش است. تنها كسانی به این اكسیر حیات دست خواهند یافت كه با این كتاب آسمانی یعنی قرآن، عجین شوند و روحشان منزلگاه آفتاب جهانتاب كلام وحی گردد.
آری، جویندگان راستین آرامش، عزت و سعادت ابدی، راهی نیكوتر از نوشیدن دمادم این ساغر آسمانی نخواهند یافت؛ چرا كه تنها در سایه سار سقفی كه با انوار قدسی آیات قرآن خواهند ساخت، مسیری به سوی فردایی جاودانه در نیكویی و خیر برای خویش ترسیم می نمایند.
بی تردید، جامعه ای كه افراد آن، آرامش و سعادت را از طریق كتاب وحی جستجو می كنند هیچگاه از تخریب، بی انصافی، دروغ، دزدی، فساد و... رنج نخواهد برد و همواره شاهد مدیران و مردمانی از جنس عشق و مهربانی خواهد بود.
این یك حقیقت است كه با جسم و روحی بیمار و ناآرام نمی توان به دیدار خدا و آرامش واقعی رسید. آفریننده، خود راه را گشوده و درمان را هدیه كرده است.
قرآن، همان دارویی است كه دوستداران زیارت دوست را آماده دیدار می سازد...
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: قرآن درمانی و تاثیر سحرانگیز آن, قرآن,
محمود شریعتی پور 
آمار
وب سایت:
